Đường đi uốn lượn tựa rồng chuyển mình; núi chồng núi sừng sững hiên ngang đứng chống trời, mây ôm ấp núi vào lòng, hòa quện vào rừng bạt ngàn xanh thẳm đã tạo ra ấn tượng khó quên trên đường lên bản Bút, Quan Hóa, đặc biệt là trẻ em miền xuôi.

I. THIÊN NHIÊN KHÉO SẮP ĐẶT

1.1. Hồ Pha Đay

Là hồ tự nhiên trên đỉnh núi, có độ cao nhất Việt Nam(1.250 m so với mặt nước biển),lòng hồ có diện tích 2,2 ha, tựa chiếc gương khổng lồ gom tất cả núi mây đứng cạnh, trăng sao, trời cao vào lòng. Vào ngày mùa thu đẹp trời, đúng thời điểm, quý khách sẽ bắt gặp những khối mây lớn lọt tỏm vào lòng hồ.

Đường từ bản Bút lên hồ Pha Đay là 4 km, đường bê tông, du khách có thể đi xe ô tô 2 cầu, xe máy. Tốt nhất quý khách để những chàng trai cô gái Thái phục vụ quý khách bằng xe máy, để tận hưởng không khí trong lành, se se lạnh.

Mặc dù du khách đi lên hồ rất sớm, nhưng lên tới nơi đã gặp các tay chơi, sướng nhất đời đang câu cá tại hồ, cùng với ô tô, lều trại, ngủ lại từ đêm trước. 30k/tiếng, các tay câu chuyên nghiệp cho rằng, cá ở đây to và sạch, không khí trong lành, bỏ mặc nơi đô thành.

1.2. Thác thẳng đứng

Bản Bút có thác đẹp Băng Phí Xứa, nhưng ấn tượng nhất phải là thác, suối Huối Đún Pu hay Cánh Đún chảy từ bản Đun Pù xuống bản Nam Tân (cách bản Bút khoảng 4 km – Ô tô đậu cách 200 m). Thác dài hơn 1 km, có đoạn thác thẳng đứng cao khoảng 300 m tạo ra khối nước tóe tung thật là khó tả. Thật là“Nước tuôn thẳng đứng hơn ngàn mét, tưởng dải Ngân Hà tuột khỏi mây” –Phỏng theo Lý Bạch. Tuy nhiên lên đến đoạn cao thẳng đứng hơi khó đi, cần có người địa phương dẫn đường.

II. VĂN HÓA THÁI

Người Thái luôn thường trực nụ cười và lời chào khi gặp nhau, kể cả người lạ. Họ chủ động bắt tay khi gặp lại nhau. Khi đã thân tình, họ luôn mời khách ở lại “Ngủ thăm” làm khách bối rối, khó khăn trong việc ra quyết định ở hay về.

Chọc sàn là “phong tục văn hóa truyền thống” của trai gái dân tộc Thái khi mến nhau. Khi chọc sàn phụ huynh biết, mọi người biết, nhưng họ vẫn lờ đi vì những chàng trai, cô gái Thái đã ưng cái bụng và có hẹn ước với nhau. Ngày nay phong tục này đã mai một, nhưng bạn vẫn có thể chọc sàn, nếu được cô gái Thái ưng cái bụng và giao ước trước, việc này tùy duyên và khả năng của bạn.

III. SỰ HOANG SƠ VÀ CHI HỢP LÝ

Nếu bạn muốn sự tiện nghi như khách sạn ở thành phố, hay ở các resort, thì bản Bút không phải là nơi bạn cần.

Nhưng nếu ở khách sạn, resort nhiều rồi, bạn đã chán, thì bản Bút là nơi thú vị, chi phí rẻ để bạn trải nghiệm sự khác biệt. Vì bản Bút còn hoang sơ chưa bị bê tông hóa; là chòm bản của dân tộc Thái nơi những nhà sàn cổ quây quần dưới chân núi và tán rừng, khí hậu mát mẻ. Tại đây bạn ở nhà sàn dạng homestay (100k/người/đêm – không điều hòa, có nhà tắm và nhà vệ sinh sạch sẽ). Khi ở nhà sàn, bạn sẽ hiểu thêm tính cộng đồng của người Thái, ví dụ: Khi có nhà tứ đại, ngũ đại đồng đường và có con dâu, con rể mới cùng ăn, ở, ngủ chung một sàn nhà

Khi đi, bạn nên đi theo nhóm hộ gia đình hay bạn bè để cùng tận hưởng không khí du lịch cộng đồng, và chia sẻ chi phí (khoảng 1 triệu/tối) mời đội văn nghệ là tham gia giao lưu, hát hò cùng những chàng trai, cô gái Thái của bản làng. Nếu thiếu tiết mục này, xem như bạn chưa trải nghiệm du lịch cộng đồng.

Ảnh và bài: Xuân Văn -Cảm nhận lần thứ 2 lên thăm bản Bút